Alicja Rysiejko Dyrektor PCPR w Sokółce zreferowała punkty: “Zapoznanie się z oceną zasobów opieki społecznej w Powiecie Sokólskim za rok 2020” oraz “Sprawozdanie z działalności Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Sokółce za okres 01.01.2020 r.- 31.12.2020 r. wraz z wykazem potrzeb w zakresie pomocy społecznej”.

“PCPR realizuje zadania z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej, wspieraniu rodziny i systemu pieczy zastępczej, z ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie i ustawy o opiece społecznej. Starosta Sokólski wyznaczył PCPR do pełnienia funkcji organizatora rodzinnej pieczy zastępczej. W 2020 roku Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Sokółce zatrudniało 3 koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej. Pod opieką koordynatorów pozostawały 34 rodziny zastępcze z terenu powiatu sokólskiego i 1 Rodzinny Dom Dziecka w Nierośnie. Wypłaciliśmy świadczenia dla rodzin zastępczych 

– dla rodzin zastępczych spokrewnionych – 694,00 zł,

– dla rodzin zastępczych niezawodowych – 1 052,00 zł.

W ciągu 2020 r.  na terenie powiatu sokólskiego funkcjonował 1 Rodzinny Dom Dziecka w Nierośnie i 71 rodzin zastępczych. Liczba dzieci objętych rodziną zastępczą wynosiła 108, z czego 29 powyżej 18 roku życia. Według stanu na dzień 31.12.2020 r., ilość dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej wynosiła 88. Ponadto 8 dzieci pochodzących z terenu powiatu przebywało w rodzinach zastępczych zlokalizowanych poza terenem powiatu sokólskiego. Wysokość środków przekazanych przez PCPR na ich utrzymanie wyniosła 96 092,37 zł. Na realizację świadczeń w zakresie rodzinnej pieczy zastępczej wydatkowano w roku 2020 środki w łącznej wysokości 1 860 841,26 zł, w tym 66 533,00 zł na usamodzielnienie wychowanków rodzin zastępczych i 1 794 308,26 zł na pokrycie utrzymania dzieci w rodzinach zastępczych. Jeżeli chodzi o realizację świadczeń w ramach usamodzielniania wychowanków rodzin zastępczych, ogółem wydatki wyniosły 66 533,00 zł oraz 44 521,13 zł dla wychowanków pieczy instytucjonalnej, czyli razem wydaliśmy 111 054,13 zł.

W ciągu roku 2020 ogółem przebywało w placówkach opiekuńczo-wychowawczych 21 dzieci z naszego powiatu, z czego 17 było umieszczonych w latach poprzednich, w tym 6 pełnoletnich. Według stanu na dzień 31 grudnia 2020 r. w placówkach pozostawało 14 dzieci w tym 4 pełnoletnich. W ciągu roku 2020 w placówkach opiekuńczo-wychowawczych wydaliśmy środki na pobyt podopiecznych w wysokości a 1 158 324,31 zł. W sumie na pieczę zastępczą w 202 r. wydaliśmy ponad 3 mln zł. 

Jeżeli chodzi o realizację zadań z ustawy o pomocy społecznej – prowadziliśmy poradnictwo specjalistyczne. Poza tym dwie osoby otrzymały pomoc na  na usamodzielnienie oraz na zagospodarowanie po opuszczeniu młodzieżowego ośrodka wychowawczego. Ponadto Centrum organizuje pomoc poprzez pracę socjalną po przeprowadzeniu wywiadów środowiskowych. 

Teraz omówię zadania z zakresu  Powiatowego Programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie. W roku 2020 na terenie powiatu sokólskiego zostały założone 332 Niebieskie Karty. Powiat nie prowadzi Ośrodka Interwencji Kryzysowej. Mamy podpisaną umowę z Powiatem Suwalskim gdzie jest specjalistyczny ośrodek. Osoby z naszego powiatu, jeśli chciałyby skorzystać z takiej pomocy, mogłyby być tam umieszczone. W roku 2020 nie było takich osób. 

Realizowaliśmy także program korekcyjno-edukacyjnego dla osób stosujących przemoc w rodzinie. W 2020 roku do programu przystąpiło 13 osób, a ukończyło 5. Na jedną osobę przyznano kwotę w wysokości 846,00 zł, a całkowity koszt programu wyniósł 8372,04 zł. Środki na ten cel pozyskano z dotacji celowej budżetu państwa. Poza tym udzielaliśmy informacji o uprawnieniach i przysługujących świadczeniach. W 2020 roku według prowadzonego rejestru udzielono informacji 743 osobom. Prowadziliśmy doradztwo metodyczne dla kierowników i pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej z terenu powiatu. W 2020 roku według prowadzonego rejestru z doradztwa korzystały 23 osoby.

Jeśli chodzi o zadania z zakresu u rehabilitacji społecznej wynikającej z ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych – ogólnie na ten cel wydaliśmy ponad 3 mln zł. Zadania z zakresu rehabilitacji społecznej realizowane przez PCPR finansowane są ze środków PFRON. W rozdysponowywaniu środków na poszczególne zadania PCPR współpracuje z Powiatową Społeczną Radą do Spraw Osób Niepełnosprawnych przy Staroście Sokólskim. Na terenie Powiatu Sokólskiego w roku 2020 funkcjonowały 2 Warsztaty Terapii Zajęciowej – przy Stowarzyszeniu Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych ,,Razem” w Sokółce prowadzące usprawnianie 35 uczestników oraz przy Stowarzyszeniu Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych ,,Radość Życia” w Dąbrowie Białostockiej świadczących rehabilitację dla 40 uczestników. Ogólnie na działalność WTZ wydaliśmy  1 718 501,00 zł. Na jednego uczestnika warsztatów przypada kwota 22 913,35 zł, w tym dofinansowanie PFRON wynosiło 20 000 zł. Dofinansowujemy również uczestnictwo osób niepełnosprawnych w turnusach rehabilitacyjnych. Na ten cel wydaliśmy kwotę 42 273 zł., dofinansowanie otrzymało 37 osób – 13 osób dorosłych, 6 opiekunów, 9 dzieci i ich 9 opiekunów.

Teraz kwestia likwidacji barier architektonicznych. W 2020 r. o dofinansowanie do likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych ubiegało się łącznie 36 osób niepełnosprawnych, w tym dla 6 dzieci. Zawarliśmy łącznie 23 umowy, w tym 6 dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej. Ogółem wypłacono 70 000,00 zł dla 21 osób, w tym 7 154,00 zł z tytułu dofinansowania dla dzieci i młodzieży. Osoby otrzymywały również dofinansowanie do zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze przyznawane osobom niepełnosprawnym. W omawianym okresie wydatkowano w ramach tego zadania kwotę 232 055,00 zł. W roku 2020 zrealizowaliśmy 11 wniosków na kwotę 14 414,00 zł na dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny. Dofinansowano min. zakup: łóżka rehabilitacyjnego, roweru rehabilitacyjnego. Sfinansowaliśmy sport, kulturę, rekreację i turystykę osób niepełnosprawnych. Z powodu pandemii w tym roku było mniejsze zainteresowanie, niemniej współfinansowaliśmy 5 imprez integracyjnych o charakterze kulturalno – sportowo – turystyczno – rekreacyjnym dla osób niepełnosprawnych na łączną kwotę 13 408,00 zł. 

Realizowaliśmy programy celowe z PFRON –  ,,Program wyrównywania różnic między regionami III”. Obszar D, polegający na likwidacji barier transportowych. Wydaliśmy na to kwotę 162 779,46 zł. Zakupiliśmy autobus 23-osobowy dla Specjalnego Ośrodka Szkolno – Wychowawczego w Sokółce. W programie ,,Aktywny Samorząd” uzyskaliśmy kwotę 158 791,85 zł którą przeznaczyliśmy na realizację 22 wniosków o dofinansowanie.

Na zajęcia klubowe w WTZ pozyskaliśmy kwotę 96 862,50 zł. Ze wsparcia w ramach programu skorzystało 19 osób niepełnosprawnych.  Zajęcia realizowano w WTZ prowadzących działalność na terenie powiatu sokólskiego: ,,Radość  Życia” w Dąbrowie Białostockiej oraz Warsztat Terapii Zajęciowej przy Stowarzyszeniu Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych ,,Razem” w Sokółce. 

W tym roku z powodu pandemii była możliwość pomocy osobom niepełnosprawnym, poszkodowanym w wyniku żywiołu lub sytuacji kryzysowych wywołanych chorobami zakaźnymi. Moduł III adresowany był do osób posiadających aktualne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Byli to uczestnicy WTZ oraz ośrodka szkolno-wychowawczego. W ramach tego modułu zrealizowaliśmy 255 wniosków na kwotę 303 912,00 zł, były to świadczenia pieniężne. W ramach Modułu  IV adresowanego do samorządów powiatowych, które w wyniku sytuacji kryzysowych wywołanych chorobami zakaźnymi uruchomiły dodatkowe wsparcie dla osób niepełnosprawnych – zakup środków  przeciwdziałania skutkom covid-19 poprzez zakup maseczek ochronnych, rękawiczek lateksowych ochronnych, przyłbic ochronnych, płynów do dezynfekcji rąk, dozownika bezdotykowego do dezynfekcji rąk, opryskiwacza do dezynfekcji rąk dla 11 pracowników Starostwa Powiatowego w Sokółce, posiadających orzeczenie o niepełnosprawności, a także wsparcie poprzez dostarczenie osobom niepełnosprawnym produktów żywnościowych. Łącznie środki finansowe wydatkowane na realizację Modułu IV wyniosły 11 462,38 zł. 

W 2020 r. realizowaliśmy program ,,Opieka wytchnieniowa” – edycja 2020.  Program ma na celu min. przyuczenie osób sprawujących bezpośrednią opiekę nad osobami niepełnosprawnymi w zakresie pielęgnacji/rehabilitacji i dietetyki osób niepełnosprawnych. Środki na ten cel pochodziły z Funduszu Solidarnościowego – 93 312,00 zł. 

Kolejny realizowany przez nas projekt to ,,Powiat Sokólski wspiera aktywną integrację”, który zakładał udział 22 osób z rodzin zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym w tym osoby z niepełnosprawnością, zamieszkałych obszar działania Lokalnej Grupy Działania Szlak Tatarski: Sokółka, Kuźnica, Krynki, Szudziałowo, Sidra – będących podopiecznymi Stowarzyszenia na Rzecz Wspierania Osób Niepełnosprawnych ,,Pod Skrzydłami” oraz beneficjentami PCPR w Sokółce. Głównymi założeniami realizacji projektu są: wzrost umiejętności psychospołecznych do prawidłowego poruszania się na rynku pracy. Program został częściowo zrealizowany/jest w trakcie realizacji. 

Program oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych, w którym udział w zajęciach wzięło 13 osób, ukończyło 5. Koszt realizacji wyniósł 8 372,04 zł. 

Przez cały czas realizowaliśmy duży projekt: ,,Wspieramy rodziny zastępcze i osoby usamodzielniające się z terenu Powiatu Sokólskiego” realizowany w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata 2011-2020. Jest to projekt skierowany do pieczy zastępczej. W roku 2O2O r., została przeprowadzona rekrutacja do II edycji projektu. Wydaliśmy kwotę 33 640,45 zł. Istniał Specjalistyczny Punkt Wsparcia Rodzinnej Pieczy Zastępczej. Uczestnicy skorzystali z poradnictwa psychologicznego, pedagogicznego, prawnego oraz psychologa i terapeuty zajęciowego. Całkowity koszt wydatków poniesionych w ramach prowadzonych zadań w 2020 r. wyniósł 125 099,10 zł, w tym dofinansowanie wynosiło 113 871,60 zł, zaś wkład własny 11 227,50 zł. Całkowita wartość projektu wynosi 943 045,33 zł w tym dofinansowanie: 895 893,06 zł. 

Przejdę teraz do realizacji zadań ujętych w Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Powiecie Sokólskim na lata 2014-2020. Jest tu zawarty  Powiatowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Powiecie Sokólskim.  Prowadziliśmy działania profilaktyczne i korekcyjno-edukacyjne. Opracowano informatory  zawierające adresy i numery telefonów gdzie osoby doznające przemocy i osoby stosujące przemoc mogą uzyskać pomoc w środowisku lokalnym. Motywowaliśmy osoby do udziału w programach korekcyjno-edukacyjnych, współpracowaliśmy z Komendą Powiatową Policji, Sądem Rejonowy w Sokółce, Zespołem Kuratorskiej Służby Sądowej, Miejskimi i Gminnymi Ośrodkami Pomocy Społecznej z terenu powiatu sokólskiego oraz działającymi przy nich zespołami interdyscyplinarnymi. W 2020 r. do programu przystąpiło 13 osób, a ukończyło 5. Na jedną osobę przyznano kwotę w wysokości 846,00 zł, a całkowity koszt programu wyniósł 8 372,04 zł.

Realizowaliśmy Powiatowy Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych. Cele programu: Cel I – integracja społeczna osób niepełnosprawnych – wyjazd na turnus rehabilitacyjny dla 9 dzieci wraz z 9 opiekunami oraz 13 osób dorosłych i 6 opiekunów. Łączenie dofinansowanie otrzymało 37 osób. Ogółem wypłacono 42 273,00 zł, likwidacja barier architektonicznych dla 6 osób na kwotę 41 110,00 zł oraz barier w komunikowaniu dla 12 wnioskodawców na kwotę 12 799,00 zł, a także barier technicznych dla 3 osób na kwotę 16 091,00 zł. Ogółem wypłacono 70 000,00 zł dla 21 osób, w tym 7 154,00 zł z tytułu dofinansowania dla dzieci i młodzieży, zakup sprzętu rehabilitacyjnego dla 11 osób z niepełnosprawnością. Wypłacono kwotę 14 414,00 zł, w tym 2 450,00 zł na 1 dziecko.

Zgodnie z informacją Wydziału Spraw Społecznych – Referatu Zdrowia Starostwa Powiatowego w Sokółce w roku 2020 na terenie powiatu sokólskiego funkcjonowały 3 zakłady opiekuńcze, łącznie zapewniające 104 miejsca: w Krynkach 40 łóżek, w Dąbrowie Białostockiej 40 łóżek o profilu ogólnym, w Sokółce 24 łóżka. Ponadto na terenie powiatu sokólskiego działają prywatne placówki – Dom Gościnny w Dzięciołówce i Pielęgniarsko-Opiekuńczy Dom Opieki w Ostrej Górze. 

Jeśli chodzi o likwidację barier w dostępie do obiektów użyteczności publicznej  w ramach obszaru D, polegającego na likwidacji barier transportowych pozyskano łącznie kwota 162 779,46 zł na rzecz Specjalnego Ośrodka Szkolno – Wychowawczego w Sokółce – zakupiono autobus 23-osobowy.

Aktywizacja zawodowa i edukacyjna osób niepełnosprawnych – w 2020 r. PCPR w Sokółce, wzorem lat poprzednich, realizował program ,,Aktywny Samorząd”, na którego realizację pozyskano kwotę 158 791,85 zł. W ramach rehabilitacji zawodowej PUP w Sokółce zrefundował koszt powstania 5 stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych na kwotę 365 000.00 zł. 

Potrzeby w zakresie pomocy społecznej i pieczy zastępczej na rok 2021 obejmują zadania powiatu z tego zakresu i są ujęte w budżecie na 2021 rok.  

Na realizację zadania zaplanowano środki w wysokości 1 250 240,00 zł, na świadczenia dla rodzin zastępczych, na utrzymanie 88 dzieci oraz 78 841,00 zł na wynagrodzenia dla osoby prowadzącej rodzinny dom dziecka i dodatkowej osoby do pomocy. Utrzymania dzieci z terenu powiatu, umieszczonych w placówkach opiekuńczo-wychowawczych i w rodzinach zastępczych na terenie innego powiatu  wynosi ogółem 1 383 430,00 zł, z czego 1 280 000,00 zł na utrzymanie 15 dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych i 103 430,00 zł na utrzymanie 8 dzieci w rodzinach zastępczych. Zaplanowaliśmy przyznanie pomocy na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki w kwocie  198 749,00 zł. Na pomoc dla wychowanków MOW, udzielana na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, zaplanowaliśmy kwotę 21 156,00 zł. W kwestii prowadzenia ośrodków interwencji kryzysowej, w dalszym ciągu mamy podpisaną umowę z PCPR w Suwałkach. 

Na koniec chciałabym podziękować swoim koleżankom za tak wytrwałą, rzetelną, profesjonalną pracę oraz świadomą dyscyplinę w okresie pandemii, dzięki czemu mimo natężonej pracy wszystko nam się powiodło. Dziękuję również Zarządowi Powiatu Sokólskiego, radnym i Panu Staroście Piotrowi Rećko, który nas bardzo wspiera w kryzysowych sytuacjach, takich jak np. umieszczanie dzieci w pieczy zastępczej, wyszukiwanie miejsc, ogólnie w logistyce.” 

Przewodniczący Rady Powiatu Krzysztof Krasiński bardzo wysoko ocenił pracę PCPR w Sokółce i udzielił pochwały całemu zespołowi. 

Głos zabrał również Starosta Sokólski Piotr Rećko: “Długo by mówić na temat współpracy z Panią  Dyrektor Alicja Rysiejko i całym PCPR działającym na różnych płaszczyznach. Od pozyskiwania środków z różnych źródeł: FS, PFRON, całego RPO, UW w Białymstoku czy pieniędzy rządowych na różne cele: pieczę zastępczą, wspieranie osób niepełnosprawnych, na szeroki wachlarz działań na rzecz osób najbardziej potrzebujących wsparcia. Chciałbym podziękować za dwa bardzo ważne przedsięwzięcia, które otwierają nowe spojrzenie na współpracę osób niepełnosprawnych. Dają nową szansę osobom z niepełnosprawnościami, szczególnie intelektualnymi. Mówię o zakładach aktywizacji zawodowej. Będziemy się tym jeszcze dzisiaj zajmować, ale już tutaj, przy sprawozdaniu Dyrektor Alicji Rysiejko chciałem podkreślić rolę PCPR, która była nie do przecenienia przy powstawaniu  Zakładów Aktywizacji Zawodowej. Jest to istotne z naszego punktu widzenia ponieważ dzięki ZAZ dajemy osobom niepełnosprawnym intelektualnie możliwość upodmiotowienia się. Wiemy wszyscy jak ważna jest praca w życiu człowieka – daje satysfakcję i poczucie własnej wartości. To jest bardzo istotne. Praca uszlachetnia i powoduje, że człowiek czuje się potrzebny społeczeństwu. Bez pracy osoby niepełnosprawne czują się wykluczone. Dlatego przeobrażanie WTZ w ZAZ było naszym celem, który w tym roku udało nam się zrealizować. 15 osób niepełnosprawnych intelektualnie będzie miało pracę, wynagrodzenie, zatrudnienie w ZAZ w Suchowoli. Jest to sukces wielu ludzi min. Radnego Jarosława Sulika, Bożeny Jelskiej-Jaroś, całego Zarządu Powiatu Sokólskiego, ale cały zespół PCPR był kluczowy dla powstania ZAZ. Z całego serca dziękuję Pani Dyrektor Rysiejko, bo dzięki wam damy tym ludziom to co najważniejsze – pracę i bezpieczeństwo emerytalne. Rodzice tych osób niepełnosprawnych będą mogli mieć świadomość, że jak oni odejdą ich dzieci będą bezpieczne pod względem zabezpieczenia emerytalnego. Nie będą na garnuszku pomocy społecznej ani na niczyjej łasce… Drugi element to rodzinne domy dziecka, o które cały czas walczymy. Złożyliśmy wniosek ponownie. Bez państwa determinacji, działania i zaangażowania w przygotowanie projektu, tego wniosku by nie było. Oczywiście Dyrektor Wydziału Finansowego Daniel Supronik i cały zespół ludzi pracuje przy tym projekcie, ale bez zespołu PCPR nie bylibyśmy w tym miejscu i nie mielibyśmy szansy na tworzenie rodzinnych domów dziecka…” Starosta Sokólski Piotr Rećko podziękował Dyrektor Alicji Rysiejko za skuteczność, ciężką pracę i efekty z niej płynące na cały powiat sokólski, a także za świetną organizację PCPR, wrażliwość i godne naśladowania podejście do współpracowników.

Dyrektor Alicja Rysiejko, która z wykształcenia jest rehabilitantką, stwierdziła, że teraz ma szansę realizować polską szkołę rehabilitacji, której ojcem był prof. Wiktor Dega. Marzeniem Wiktora Degi była rehabilitacja kompleksowa – najpierw medyczna, następnie społeczna, a na końcu zawodowa. “Kiedy w naszym powiecie powstaną ZAZy, będziemy mieć wzorzec takiej rehabilitacji kompleksowej, który opracował profesor Dega, a który przyjmowały inne państwa.” – mówiła Dyrektor PCPR.

Natomiast Radny Jarosław Sulik zaznaczył, że to sam Starosta Sokólski Piotr Rećko “podjął rękawicę” i jemu należą się podziękowania. “Dobiegamy do mety z otwarciem ZAZ, a moi podopieczni dzwonią i przychodząc na zajęcia cały czas pytają – kiedy ruszamy? Więc jak widać była to bardzo dobra, trafna decyzja. Dziękuję całemu sztabowi ludzi, który został w to zaangażowany począwszy od Pana Starosty po każdego pracownika PCPR.”  

Patrycja A. Zalewska