– Spotykamy się w 102. rocznicę Bitwy Niemeńskiej, by uczcić wszystkich nieodrodnych synów naszej Ojczyzny walczących o niepodległą Polskę i godne, wolne życie w naszym kraju– mówił Jerzy Białomyzy, Wicestarosta Sokólski.
W Sokółce odbyły się dziś obchody 102. rocznicy Bitwy Niemeńskiej, uważanej za drugą, po Bitwie Warszawskiej, kluczową fazę wojny polsko-bolszewickiej z 1920 roku. Uroczystości rozpoczęły się od złożenia kwiatów i zapalenia zniczy na grobach żołnierzy, którzy oddali swoje życie za ojczyznę, walcząc podczas Bitwy nad Niemnem. Odmówiona została również modlitwa przez ks. Jarosława Ciuchnę, proboszcza Parafii pw. św. Antoniego Padewskiego w intencji poległych.
Następnie uczestnicy obchodów wzięli udział w mszy w intencji Ojczyzny z udziałem pocztów sztandarowych w Sanktuarium Najświętszego Sakramentu przy kościele parafialnym pw. św. Antoniego Padewskiego w Sokółce. Przewodniczył jej Henryk Ciereszko, Biskup Pomocniczy Archidiecezji Białostockiej, a kazanie odczytał ks. Adam Szot, kanonik gremialny Białostockiej Kapituły Metropolitalnej.
Po wspólnej modlitwie, zebrani, na czele z Miejską Orkiestrą Dętą z Sokółki i mażoretkami przeszli na plac przed pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego. W tym miejscu, dwa lata temu, w setną rocznicę Bitwy Niemeńskiej odsłonięto pamiątkową tablicę, ufundowaną przez IPN, na której widnieje napis „W setną rocznicę bitwy niemeńskiej, bohaterom poległym za niepodległość ojczyzny i w obronie jej granic – wdzięczni sokólczanie”.
Główną oficjalną część uroczystości rozpoczęto okolicznościowymi przemówieniami.
– Spotykamy się zawsze w tym miejscu, żeby uczcić ważne wydarzenia. My mieszkańcy Sokółki wiemy też, że żyjemy w czasach dość niepewnych i być może czekają nas niebawem trudności, takie jak mniej ciepła, może mniej żywności, mniej bezpieczeństwa, a więcej strachu. Módlmy się więc o to, żeby nie było wojny, tylko panował pokój – zwróciła się do zebranych Wiesława Burnos, członek Zarządu Województwa Podlaskiego.
Paweł Wnukowski, radny Sejmiku Wojewódzkiego odczytał list od Artura Kosickiego, Marszałka Województwa Podlaskiego, w którym to Marszałek podziękował władzom samorządowym Sokółki i Powiatu Sokólskiego za godne uroczyste upamiętnienie Bitwy Niemeńskiej, będącej jednym z najważniejszych triumfów oręża polskiego. „Niech pamięć o tych dramatycznych zmaganiach nad Niemnem w 1920 r. będzie zawsze obecna wśród teraźniejszych i przyszłych pokoleń. Niech dzisiejsze wspomnienie tego wspaniałego polskiego zwycięstwa umacnia nasz patriotyzm i naszą miłość do ojczyzny”, zacytował Wnukowski.
– Jesteśmy dumni i wdzięczni uczestnikom tej wojny, że ich krwawa ofiara udaremniła sowieckie plany pozbawienia naszej ojczyzny, ledwie co odzyskanej suwerenności – mówiła Bogusława Szczerbińska, drugi Wicewojewoda Podlaski.
Jednocześnie podkreśliła, że w dzisiejszą uroczystość z pewnością dobrze wpisuje się kształtowanie postaw patriotycznych. Dodała, że należy pamiętać o poświęceniu, o wielkich dokonaniach naszych przodków, tak aby kolejne pokolenia doceniły tą szczególną wartość, jaką jest życie w pokoju i nigdy nie musiały doświadczyć wojny.
– Po kontrofensywie znad Wieprza i zwycięstwie na przedpolach Warszawy, nasi żołnierze byli zdyscyplinowani i spragnieni walki jak nigdy wcześniej. Zaopatrzenie wojska pozostawiało jednak wiele do życzenia. Brakowało wszystkiego: broni, amunicji, leków i opatrunków, a nawet jedzenia, by wyżywić dziesiątki tysięcy żołnierzy. Mimo tych przeciwności, Bitwa Niemeńska stoczona między 20 a 26 września 1920 r. była drugą, po Bitwie Warszawskiej, zwycięską batalią oręża polskiego nad Armią Czerwoną. Sukces odniesiony przez Wojsko Polskie w tym drugim największym starciu, miał znaczący wpływ na losy wojny, zmusił Tuchaczewskiego do odwrotu, zapewnił też Polakom granicę wschodnią na prawie 20 lat. Ta bitwa na zawsze pozostanie jedną z najważniejszych w dziejach oręża polskiego. My jako obywatele wolnej i suwerennej Polski, chylimy dziś czoła przed postawą, odwagą i walecznością naszych przodków. Cześć i Chwała bohaterom! – zakończył Wicestarosta.
Kolejnym punktem było odczytanie Apelu Pamięci oraz złożenie wieńców pod pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego.
Organizatorami wydarzenia była Gmina Sokółka, Powiat Sokólski oraz Parafia pw. św. Antoniego Padewskiego w Sokółce.
Sylwia Matuk
Fot. Elżbieta Rapiej
_____________________________
Polskie zwycięstwo pod Warszawą zadało strategiczny cios Armii Czerwonej. Stało się ono punktem zwrotnym wojny i pozwoliło polskiej armii przejąć inicjatywę. Ostatecznym jednak ciosem była stoczona we wrześniu Bitwa Niemeńska. Główne siły sowieckie skupiły się wokół Grodna. Wobec wycieńczenia żołnierzy obu stron decydujące było, kto pierwszy zdoła zaatakować. 20 września żołnierze 2. Armii gen. Rydza-Śmigłego ruszyli na miasto. Walki były bardzo zacięte, a zwycięstwo nie przyszło od razu. Dopiero uderzenie grupy północnej na Sejny zmieniło sytuację na korzyść Polaków i pozwoliło na ostateczne zdobycie miasta i przekroczenie Niemna. Wyczuwając szansę, Piłsudski zdecydował o okrążeniu wojsk bolszewików. Dzięki poświęceniu żołnierzy 1. Dywizji Piechoty Legionów udało się zatrzymać znaczną część wycofujących się na wschód wojsk bolszewickich, a Piłsudski nakazał pościg i zniszczenie armii wroga. Bolszewicy rozpoczęli generalny odwrót. Bitwa nad Niemnem zakończyła się 26 września 1920 r. Zagrożenie bolszewickie zostało ostatecznie zażegnane.
