24 lipca 1919 r. ustawą Sejmu II Rzeczypospolitej została powołana Policja Państwowa. Na pamiątkę tego wydarzenia współczesna Policja obchodzi swoje święto właśnie tego dnia.

Artykuł 1 ustawy stanowił: „Policja Państwowa jest organem wykonawczym władz państwowych i samorządowych i ma za zadanie ochronę bezpieczeństwa, spokoju i porządku publicznego”.

W 1939 r. korpus policyjny w Polsce liczył około 30 tys. funkcjonariuszy. Na początku II Wojny Światowej, w czasie wojny obronnej, zginęło niemal 2 tys. policjantów, a około 12 tys. funkcjonariuszy trafiło do sowieckiej niewoli. Prawie 6 tys. z nich, zamordowanych wiosną 1940 r., leży na Polskim Cmentarzu Wojennym  w Miednoje. Jest to największa na świecie policyjna nekropolia, która została otwarta i poświęcona 2 września 2000 r.

Wśród zamordowanych znaleźli się również przedwojenni policjanci z naszego powiatu. Na liście katyńskiej figurują:

Edward Kułak z Osmołowszczyzny, Władysław Markowski z Dabrowy, Andrzej Murmyło, Adam Klejman, i Władysław Puszko z Sokółki, Stanisław Białous, z Kantorówki, Wincenty Białomyzy, Roman Ryszard Barczyc, policjant z Szudziałowa, Antoni Gabiniewicz z Bogusz, przedwojenny policjant z posterunku w Jacowlanach i Emilian Czajkowski,z Kurył.

24 września 1939 roku w lasku koło Bogusz, Sowieci bestialsko zamordowali 3 młodych funkcjonariuszy z sokólskiego posterunku: Józefa Budę, Stanisława Chrabąszcza i Wacława Domagałę.

W czasie niemieckiej okupacji wielu przedwojennych policjantów służyło w szeregach podziemnej armii, a najbardziej znanym był Jan Piwnik ps. „Ponury” – legendarny dowódca partyzancki Armii Krajowej w Górach Świętokrzyskich.

7 października 1944 r. dekretem Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego komunistyczne władze powołały Milicję Obywatelską. Jednym z jej zadań była walka z podziemiem niepodległościowym. W okresie od lipca 1944 do końca 1952 roku w wyniku walk z partyzantką poakowską i grupami bandyckimi  śmierć poniosło 70 funkcjonariuszy milicji, Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego i Ochotniczej Rezerwy Milicji Obywatelskiej. Posterunki Milicji Obywatelskiej były wielokrotnie rozbijane przez oddziały podziemia niepodległościowego, a jedynym niezdobytym był posterunek w Sokółce.

W 1952 r. decyzją ówczesnych władz komunistycznych  Polska zerwała wszelkie kontakty z Interpolem, który zakładała w 1923 r. jako jedno z 20 państw.  Do przedwojennych korzeni Policja powróciła po transformacji ustrojowej decyzją Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej 6 kwietnia 1990 roku.

Obecnie służbę w policji w powiecie sokólskim pełni 132 policjantów i pracuje 31 osób cywilnych. Oprócz Komendy Powiatowej Policji w Sokółce i Komisariatu  w Dąbrowie Białostockiej na terenie naszego powiatu znajdują się jeszcze posterunki w Kuźnicy, Krynkach, Suchowoli i Janowie. W KPP znajdują się trzy wydziały: Prewencji, Ruchu Drogowego i Kryminalny.

Pod względem wykrywalności i zapobiegania przestępstwom, sokólscy policjanci należą do ścisłej czołówki wojewódzkiej i krajowej. Spotkać ich można nie tylko przy drogach naszego powiatu ale też na naszych osiedlach i podczas wielu imprez masowych. Nie tylko dbają o nasze bezpieczeństwo ale też edukują nasze dzieci w przedszkolach i szkołach.

Każdy, kto chciałby wstąpić w szeregi tej formacji musi spełnić następujące wymagania:

• posiadać polskie obywatelstwo,
• posiadać nieposzlakowaną opinię,
• nie być skazanym prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe,
• korzystać z pełni praw publicznych,
• posiadać co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe,
• posiadać odpowiednią zdolność fizyczną i psychiczną do służby w formacjach uzbrojonych, podległych szczególnej dyscyplinie służbowej, której gotów jest się podporządkować,
• dawać rękojmię zachowania tajemnicy stosownie do wymogów określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych,
• osoby podlegające kwalifikacji wojskowej powinny posiadać uregulowany stosunek do służby wojskowej.

Dziś funkcjonariusze policji i pracownicy cywilni tej instytucji obchodzą swoje święto.

Krzysztof Promiński

Fotografia główna przedstawia Funkcjonariuszy Komendy Powiatowej Policji w Sokółce w latach 1923 -1926 / Muzeum Policji.