Od 1.09.2021 r. do 31.12.2021r. Stowarzyszenie „Pod Skrzydłami’’ realizuje projekt pn. ,,Tkactwo drogą do integracji’’. Zadanie publiczne jest współfinansowane ze środków Województwa Podlaskiego i Stowarzyszenia na Rzecz Wspierania Osób Niepełnosprawnych „Pod Skrzydłami” w Sokółce. Bierze w nim udział 10 podopiecznych Stowarzyszenia. Do współpracy zaproszonych zostało 8 uczniów z Zespołu Szkół Zawodowych im. Elizy Orzeszkowej w Sokółce. Uczestnicy podzieleni zostali na dwie grupy. Zadanie obejmuje warsztaty w Izbie Tkactwa Dwuosnowowego w Janowie pod kierunkiem tkaczek – twórczyń ludowych i warsztaty w siedzibie stowarzyszenia pod kierunkiem nauczycieli.
Województwo podlaskie zapisało się w historii polskiego tkactwa w sposób wyjątkowy. Tylko w Polsce północno-wschodniej występuje tkanina dwuosnowowa , która jest jednym z najbardziej oryginalnych zjawisk w sztuce ludowej. Aktualna sytuacja tkactwa w naszym regionie, sławnym niegdyś na całą Polskę to zanikająca już tradycja. Stanowiło to główny powód do podjęcia działań w celu jego ochrony i popularyzacji. Stąd powstał projekt pn. ,,Tkactwo drogą do integracji’’, który daje szansę na przekazanie wiedzy o historii tkactwa w województwie podlaskim, powiecie sokólskim i upowszechnianie bogatego dorobku lokalnych twórców wśród osób niepełnosprawnych – podopiecznych Stowarzyszenia i młodzieży szkoły ponadpodstawowej. Mamy nadzieję, że wspólne działania obu tych grup społecznych zbliżą je do siebie i pozwolą na zintegrowanie chociaż w niewielkim stopniu.
Projekt zakłada zorganizowanie m.in. warsztatów tkackich w dwóch grupach uczestników projektu w Izbie Tkactwa Dwuosnowowego w Janowie. Warsztaty prowadzone będą przez tkaczki i animatora kultury z GOKSIT. Podczas dojazdu do Janowa i na warsztatach osoby niepełnosprawne wspomagać będzie 6 wolontariuszy- członków Stowarzyszenia „Pod Skrzydłami’’.
Janów i region janowskich wsi- to obecnie „Kraina Wątku i Osnowy’’. To w tych okolicach pracuje na warsztatach tkackich najwięcej kobiet, które chętnie dzielą się swoim warsztatem wśród młodzieży.
30 września pierwsza grupa uczestników projektu miała możliwość uczestniczyć w pierwszych warsztatach w Janowskiej Izbie Tkactwa Dwuosnowowego. Pani Teresa Pryzmont – tkaczka oprowadziła nas po Izbie, poznaliśmy jej historię i tradycje. Zgromadzonych jest tu ponad 50 tkanin dwuosnowowych, dywanów i makat wykonanych przez ok. 20 twórców z ośrodka janowskiego oraz z nim współpracujących. Poznaliśmy cały proces tkacki. Wełna musi być najpierw uprana. P. Teresa pokazała nam na czym polega gręplowanie czyli pierwszy etap przy obróbce wełny. Po zgręplowaniu wełnę należy uprząść na kołowrotku. Każdy mógł spróbować jak działa kołowrotek. Pani Teresa podkreśliła, że najpierw trzeba wyćwiczyć nogę. Następnie wełna musi być pofarbowana. W kolejnym etapie mogliśmy zobaczyć pokaz tkania janowskiego dywanu dwuosnowowego na oryginalnych, tradycyjnych krosnach. I znowu każdy mógł spróbować swoich sił pod okiem p. Teresy. Warsztaty cieszyły się dużym zainteresowaniem wśród uczestników. Poza tym nawiązały się już pierwsze więzi koleżeńskie. Z niecierpliwością czekamy na kolejne wyjazdy do Janowa, gdzie czeka nas nauka tkania na ramkach tkackich.
Dziękujemy za zorganizowanie warsztatów p. Karolinie Radulskiej z Izby Tkactwa Dwuosnowowego w Janowie.
Małgorzata Hołownia-Iwanow
