Stanisław Biziuk, znany w konspiracji pod pseudonimem “Sokół”, urodził się w 1909 r. w Sokółce. Jego życie było pełne wyzwań i poświęcenia dla ojczyzny, zarówno w okresie wojny, jak i po jej zakończeniu.

Szkołę podstawową siedmioklasową ukończył w rodzinnej miejscowości, po czym pomagał rodzicom w gospodarstwie do momentu powołania do wojska. Służbę odbywał w 30. pułku piechoty Strzelców Kaniowskich w Warszawie, gdzie ukończył szkołę podoficerską i uzyskał stopień kaprala. Pozostał w wojsku jako żołnierz zawodowy, pełniąc funkcję dowódcy drużyny.

Podczas mobilizacji w 1939 r., Biziuk został przydzielony do Samodzielnego Batalionu Karabinów Maszynowych jako zastępca dowódcy plutonu. Walczył w szeregach Armii „Modlin” pod dowództwem mjr Kuczajowskiego. Po kapitulacji Warszawy dostał się do niewoli, z której udało mu się uciec.

W 1940 r. został aresztowany przez NKWD i osadzony w więzieniu w Grodnie, skąd zbiegł po ucieczce sowieckich strażników podczas niemieckiego bombardowania miasta w czerwcu 1941 r. Rok później, wrócił do Sokółki i dołączył do konspiracji. Zaprzysiężony przez Franciszka Potyrałę „Oracza”, został dowódcą 2 plutonu 2 kompanii. Swoją działalność konspiracyjną prowadził pod pseudonimem “Sokół”.

Podczas akcji „Burza” jego pluton brał udział w walkach z wycofującymi się oddziałami niemieckimi. Za swoją odwagę i nieugiętą postawę został odznaczony Krzyżem Walecznych oraz awansowany na podporucznika.

Po wkroczeniu na Sokólszczyznę Sowietów w 1944 r. nie zaprzestał walki. Jego żołnierze uczestniczyli w ewakuacji żołnierzy sierż. Władysława Janczewskiego „Lalusia” w bezpieczne miejsca, po stoczonym boju pod Kraśnianami oraz wykonywali wyroki śmierci na konfidentach i funkcjonariuszach UB i milicjantach.

Po wojnie, ścigany przez Urząd Bezpieczeństwa, został aresztowany i skazany na 8 lat więzienia za przynależność do Armii Krajowej. Początkowo był więziony w Olsztynie, następnie karę odbywał w Barczewie i Rawiczu.

Po czterech latach został uwolniony dzięki amnestii. Zamieszkał w Szczytnie, gdzie pomimo trudności z zatrudnieniem i ciągłej inwigilacji przez Urząd Bezpieczeństwa, podjął pracę w Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej.

Biziuk był inicjatorem i założycielem koła AK w Szczytnie. W 1990 roku jego członkowie po raz pierwszy ujawnili swoją obecność podczas uroczystego przemarszu.

Ministerstwo Obrony Narodowej w Londynie odznaczyło Stanisława Biziuka Medalem Wojska i Krzyżem Armii Krajowej. Był jednym z inicjatorów wydzielenia kwatery dla żołnierzy AK na cmentarzu w Szczytnie, co pozwoliło upamiętnić ich walkę i poświęcenie dla przyszłych pokoleń.

“Sokół”, to kolejna postać z panteonu sokólskiej konspiracji niepodległościowej, której życiorys świadczy o niezłomności i oddaniu dla ojczyzny.

Krzyszztof Promiński

Zdjęcia:

1 . Stanisław Biziuk ps.” Sokół” podczas służby w 30. pułku piechoty Strzelców Kaniowskich

2. Stanisław Biziuk – zdjecie przedwojenne

3. Żołnierze z oddziału Stanisława Biziuka