Od września 2022r. do 31.12.2024r. na terenie Specjalnego Ośrodka Szkolno – Wychowawczego w Sokółce oraz Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej w Sokółce i Dąbrowie Białostockiej realizowane są zajęcia terapeutyczne z dziećmi, w ramach zadania „Nowe formy terapii wsparciem podopiecznych”. Projekt jest realizowany przez Stowarzyszenie na Rzecz Wspierania Osób Niepełnosprawnych „Pod Skrzydłami” w partnerstwie z Powiatem Sokólskim.

W projekcie uczestniczy 42 podopiecznych z różnymi deficytami rozwojowymi, w tym z niepełnosprawnościami. Korzystają oni z kilku form wsparcia dostosowanych do indywidualnych potrzeb.

Beneficjentami dofinansowania są również pedagodzy. W ramach zadania zorganizowano szkolenia dla 15 nauczycieli – członków stowarzyszenia.

Celem rehabilitacji osób niepełnosprawnych intelektualnie i z innymi dysfunkcjami rozwoju jest w szczególności osiągnięcie przez nich maksymalnej niezależności życiowej, nabycie umiejętności porozumiewania się z otoczeniem, uczestnictwo w różnych formach życia społecznego na równi z innymi, zgodnie z ogólnie przyjętymi normami współżycia, przy zachowaniu prawa do swojej inności.

Dzieci korzystały m.in. z zajęć w zakresie alternatywnych sposobów komunikacji i integracji sensorycznej z wykorzystaniem słuchawek Forbrain i terapii Neuroflow.

Wykorzystanie w terapii słuchawek Forbrain w znaczący sposób wpływa na poprawę uwagi, mowy, płynności komunikacji i pamięci u dzieci. Następuje też lepsze rozumienie sensu czytanego tekstu.

Z kolei terapia Neuroflow to interaktywny trening wyższych funkcji słuchowych dla dzieci z zaburzeniami przetwarzania słuchowego. W efekcie zajęć u podopiecznych poprawia się komunikacja z otoczeniem ze względu na poprawę wyrazistości mowy. Wydłuża się też czas skupienia uwagi na głosie nauczyciela w szumie i hałasie oraz zwiększa się podzielność uwagi, gdy jednocześnie mówi kilka osób. Poprawiają się umiejętności w zakresie pamięci słuchowej, artykulacji i melodii języka.

 Wykorzystanie alternatywnych metod komunikacji wspiera podopiecznych w rozwiązywaniu ich problemów związanych z porozumiewaniem się z otoczeniem. Każdy uczestnik korzystał z indywidualnej terapii, podczas której wykorzystywane były dostępne narzędzia komunikacji zastępczej i wspomagającej takie, jak: MÓWik, C-Eye, książki komunikacyjne – stosownie do potrzeb i możliwości dziecka.

Zajęcia z tego zakresu nie tylko poprawiają umiejętności komunikacyjne podopiecznych ale też uczą  wyrażania swoich potrzeb i stanów emocjonalnych. Poprawiają się również ich relacje w kontaktach społecznych.

Dużą popularnością cieszyły się zajęcia hipoterapii, fizjoterapii, zajęcia z elementami terapii taktylnej i metodą Snoezelen Każda z tych form terapii służy podniesieniu poziomu funkcjonowania podopiecznych.

Zajęcia hipoterapii odbywają się w Stadninie Koni w Geniuszach, do której podopieczni są dowożeni busem. Dzieci uczą się opieki nad koniem, karmienia, czyszczenia, bezpiecznego zachowania w kontakcie z nim. Wykonują też ćwiczenia na koniu. Sam kontakt ze zwierzęciem  pozytywnie wpływa na psychikę, zwiększa poczucie własnej wartości i samodzielności osób z niepełnosprawnościami. Hipoterapia stosowana jest w usprawnianiu dzieci: z niepełnosprawnością intelektualną, z Zespołem Downa, wadami postawy,  zaburzeniami emocjonalnymi i autyzmem. Ma to wpływ na poprawę równowagi, koordynacji i napięcia mięśniowego. W trakcie terapii stępujący koń przekazuje impulsy na dzieci poprzez swój ruch, który u koni jest podobny do ruchu człowieka.Osobom z niepełnosprawnością ruchową, koń pozwala swobodnie się przemieszczać i z wyższego poziomu niż z wózka oglądać świat. Dla wielu osób jazda na koniu jest nagrodą, mobilizującą do pracy i ułatwiającą otoczeniu kontakt i egzekwowanie właściwych zachowań.

Zajęcia z zakresu fizjoterapii realizowane były z podopiecznymi indywidualnie. Wdrażane metody prowadzenia zajęć były dopasowane do potrzeb każdego dziecka. Do głównych celów przeprowadzanych zajęć należało wspieranie i stymulowanie prawidłowego rozwoju psychomotorycznego dziecka, zwiększanie jego wydolności i poprawa sprawności fizycznej, korekcja oraz kompensacja odchyleń rozwojowych. Kładziony był nacisk na wzmocnienie mięśni posturalnych, korygując przy tym także wady postawy oraz poprawę siły, koordynacji i elastyczności ciała. Wszystkie metody stosowane podczas zajęć miały na celu poprawę funkcjonowania dziecka w życiu codziennym.

Inną formą prowadzonych terapii były zajęcia z elementami terapii taktylnej. Celem zajęć było wyciszenie, aktywizacja świadomości kinestetycznej, poprawa odbioru wrażeń dotykowych, regulacja napięcia mięśniowego oraz wspomaganie integracji sensomotorycznej i integracji odruchów. Do prowadzenia terapii zakupiono 5 specjalistycznych łóżek, które są wykorzystywane do masażu w czasie zajęć.

Z kolei Metoda snoezelen to zajęcia prowadzone w Sali Doświadczania Świata, czyli w specjalnie wyodrębnionej sali wyposażonej w różnego rodzaju urządzenia, które mają za zadanie stymulować zmysły. Celem głównym zajęć jest umożliwienie odbierania różnych bodźców, wzbogacenie doświadczeń ale też relaksacja w środowisku przyjaznym, bezpiecznym.

W ramach zadania zakupiono sprzęt i wyposażenie Sali Doświadczania Świata i gabinet integracji sensorycznej do użytkowania Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej w Dąbrowie Białostockiej.

Zastosowane formy terapii są również wsparciem dla rodzin podopiecznych. Dzięki podniesieniu ich umiejętności komunikacyjnych wzrośnie poziom funkcjonowania podopiecznych w najbliższym otoczeniu.

Zadanie zostało sfinansowane ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.

opr. Krzysztof Promiński

fot. Stowarzyszenie na Rzecz Wspierania Osób Niepełnosprawnych “Pod Skrzydłami”