Na obszarze powiatu sokólskiego działa około 3653 podmiotów gospodarczych, z czego 95% stanowią firmy prywatne. Zakłady osób fizycznych to 77% ogólnej liczby podmiotów gospodarczych funkcjonujących w powiecie. Wśród działających podmiotów gospodarczych najwięcej jest firm: usługowych, handlowych i produkcyjnych.
Przemysł na terenie powiatu rozwija się głównie w oparciu o miejscowe surowce: drewno, kruszywo, płody rolne. Największymi zakładami na terenie powiatu są obecnie: METAL-FACH sp. z o.o., Sokółka Okna i Drzwi S.A., Spółdzielnia Mleczarska SOMLEK w Sokółce, Spółdzielnia Producentów Drobiu „EKO-GRIL”, Farmer Sp. z o.o., Eskimos S.A., Zakład Wyrobów Gumowych „GENES”, Spółdzielnia Produkcyjno-Handlowa „KRYNKA”, Gospodarstwo Ogrodnicze Jerzy Wilczewski. Licznie występują też małe zakłady wytwarzające półfabrykaty przemysłu drzewnego.
Ponadto działa tu około 36 firm zajmujących się wydobywaniem kopalin pospolitych, m.in. w Gieniuszach, Janowszczyźnie, Wojnowcach, Nowowoli. Zaopatrują one w ten cenny dla budownictwa surowiec liczne zakłady na obszarze całego kraju.
Znaczna część obszaru powiatu to tereny służące do produkcji rolnej. Rozwojowi rolnictwa sprzyja dobry stan środowiska naturalnego oraz tradycyjna kultura rolna w wielu gospodarstwach. Przeważająca sfera produkcji w gospodarstwach indywidualnych to produkcja: roślinna (zboża okopowe, uprawy truskawek, tytoniu, rzepaku, porzeczki) oraz zwierzęca (bydło mleczno-mięsne, trzoda chlewna, drób). Obszary ziemi sokólskiej są bardzo dobrym miejscem do wytwarzania ekologicznej żywności.
Istnieją tu atrakcyjne warunki do podejmowania działalności gospodarczej, w tym dość dobrze rozwinięta infrastruktura: tereny uzbrojone w niezbędne sieci i media, rozwinięta sieć dróg utwardzonych. Atutem powiatu są olbrzymie możliwości w dziedzinie turystyki i rekreacji (ze względu na walory przyrodnicze i historyczne), oraz strategiczne położenie komunikacyjne o znaczeniu międzynarodowym. Graniczenie z Białorusią stwarza dogodne warunki współpracy z rynkiem wschodnim.